Over Copyleft
Tekst op deze webpagina is onderdeel van https://www.gnu.org/licenses/licenses.html.en¹
Fair use:
Iedereen is vrij om een link naar de Nederlandse versie over Copyleft (auteursrechten) door Priscilla F. Harmanus te maken met behulp van URL http://iCopyleft.org/nl/about/copyleft. For English reading, the link to the English version about Copyleft by Priscilla F. Harmanus using URL http://iCopyleft.org/en/about/copyleft.
Disclaimers:
- De verklaringen, standpunten en meningen die in dit hoofdstuk en de website als geheel worden gepresenteerd, zijn die van de auteur en worden niet onderschreven door, noch weerspiegelen ze noodzakelijkerwijs, de meningen van de huidige en voormalige werkgevers van de auteur, of enige andere organisatie van de auteur in verband kan worden gebracht.
Wat is Copyleft (auteursrechten)?²
Copyleft is een algemene methode om een programma vrije software te maken en vereist dat alle gewijzigde en uitgebreide versies van het programma ook vrije software zijn.
De eenvoudigste manier om een programma vrij te maken is door het in het publieke domein te plaatsen, uncopyrighted (zonder copyright). Hierdoor kunnen mensen het programma en hun verbeteringen delen, als ze dat willen (if they so minded). Maar het stelt onwillige mensen (uncooperative people) ook in staat om het programma om te zetten in propriëtaire software. Ze kunnen wijzigingen aanbrengen (make changes), veel of weinig, en het resultaat distribueren als een eigen propriëtaire product. Mensen die het programma ontvangen in die gewijzigde (modified) vorm, hebben niet de vrijheid die de oorspronkelijke auteur hen heeft gegeven; de tussenpersoon (middleman) heeft het weggehaald.
In het GNU Project, is ons doel om alle gebruikers de vrijheid te geven om GNU-software opnieuw te distribueren en te wijzigen. Als tussenpersonen (middlemen) de vrijheid zouden kunnen ontnemen, zouden we misschien veel gebruikers hebben, maar die gebruikers zouden geen vrijheid hebben. Dus in plaats van GNU Software in het publieke domein te plaatsen, “copyleft” we het. Copyleft zegt dat iedereen die de software herdistribueert, met of zonder wijzigingen, de vrijheid moet doorgeven om het verder te kopiëren en te wijzigen (copy and change it). Copyleft garandeert dat elke gebruiker vrijheid heeft.
Copyleft biedt ook een stimulans voor andere programmeurs om toe te voegen aan vrije software. Alleen hierdoor bestaan belangrijke vrije programma's zoals de GNU C++ compiler.
Copyleft helpt ook programmeurs die verbeteringen aan vrije software willen bijdragen, toestemming te krijgen om dat te doen. Deze programmeurs werken vaak voor bedrijven (companies) of universiteiten die bijna alles zouden doen om meer geld te krijgen. Een programmeur wil misschien haar veranderingen bijdragen aan de community (gemeenschap), maar haar werkgever (her employer) wil misschien de veranderingen omzetten in een propriëtair software-product.
Om een programma te kopiëren, stellen we eerst dat het auteursrechtelijk beschermd is (that it is copyrighted); dan voegen we distributievoorwaarden toe (then we add distribution terms), die een juridisch instrument zijn (which are a legal instrument) dat iedereen het recht geeft om de code van het programma (the program's code) of een daarvan afgeleid programma (or any program derived from it) te gebruiken, aan te passen, en opnieuw te distribueren, maar alleen als de distributievoorwaarden ongewijzigd zijn. Zo worden de code en de vrijheden (free as in freedom) juridisch onafscheidelijk.
Eigen softwareontwikkelaars (Proprietary software developers) gebruiken copyright om de vrijheid van de gebruikers (the users' freedom) weg te nemen; we gebruiken copyright om hun vrijheid te garanderen. Daarom draaien we de naam om, en veranderen we “copyright” in “copyleft”.
Copyleft (Auteursrecht) is een algemeen (general) concept/begrip; er zijn veel manieren om de details in te vullen. In het GNU Project zijn de specifieke distributievoorwaarden die we gebruiken opgenomen in de GNU General Public License, de GNU Lesser General Public License en de GNU Free Documentation License.
De juiste licentie is opgenomen in veel handleidingen (manuals) en in elke GNU source code distributie (GNU-broncodedistributie).
De GNU GPL is zo ontworpen (designed) dat u deze gemakkelijk kunt toepassen (apply) op uw eigen programma als u de auteursrechthebbende bent (the copyright holder). U hoeft de GNU GPL hiervoor niet aan te passen (modify), u hoeft alleen mededelingen (notices) aan uw programma toe te voegen die correct verwijzen naar de GNU GPL. Houd er rekening mee dat u de volledige tekst van de GPL moet gebruiken, als u deze gebruikt. Het is een integraal geheel, en gedeeltelijke kopieën zijn niet toegestaan. (Hetzelfde geldt voor de LGPL, AGPL, en FDL.)
Het gebruik van dezelfde distributievoorwaarden voor veel verschillende programma's maakt het gemakkelijk om code tussen verschillende programma's te kopiëren. Omdat ze allemaal dezelfde distributievoorwaarden hebben, hoeft u er niet over na te denken of de voorwaarden (the terms) compatibel zijn. De Lesser GPL bevat een bepaling (provision) waarmee u de distributievoorwaarden kunt wijzigen in de gewone GPL, zodat u code kunt kopiëren naar een ander programma dat onder de GPL valt.
Vertaalcredits
Deze Nederlandse vertaling is gemaakt door Priscilla F. Harmanus
Referenties en Opmerkingen
- Licenses - GNU Project - Free Software Foundation https://www.gnu.org/licenses/licenses.html.en
What is Copyleft? - GNU Project - Free Software Foundation https://www.gnu.org/licenses/copyleft.html
Categories of Free and Nonfree Software - GNU Project - Free Software Foundation https://www.gnu.org/philosophy/categories.html#PublicDomainSoftware
Categories of Free and Nonfree Software - GNU Project - Free Software Foundation https://www.gnu.org/philosophy/categories.html#ProprietarySoftware
About the GNU Project - GNU Project - Free Software Foundation https://www.gnu.org/gnu/thegnuproject.html
Copyleft: Pragmatic Idealism - GNU Project - Free Software Foundation https://www.gnu.org/philosophy/pragmatic.html
Software - GNU Project - Free Software Foundation https://www.gnu.org/software/software.html#develop
What is Free Software? - GNU Project - Free Software Foundation https://www.gnu.org/philosophy/free-sw.html - What is copyleft? | Opensource.com https://opensource.com/resources/what-is-copyleft
¹,²
³,⁴.
